“Tôi đang thành lập công ty khởi nghiệp để tiếp tục nghiên cứu về Trí tuệ Máy móc Tiên tiến (AMI). Đây là lĩnh vực tôi đã theo đuổi nhiều năm cùng các đồng nghiệp”, Yann LeCun, nhà khoa học trưởng về AI của Meta, viết trên LinkedIn cá nhân, hôm 19.11.
Ông cho biết mục tiêu của startup là khai mở cuộc cách mạng lớn tiếp theo trong lĩnh vực AI: Những hệ thống có thể hiểu thế giới vật lý, bộ nhớ bền bỉ, có khả năng suy luận và lập kế hoạch cho các chuỗi hành động phức tạp.
Yann LeCun là ai?
Giáo sư Yann LeCun sinh năm 1960, là nhà khoa học máy tính người Mỹ gốc Pháp. Ông được xem là “bố già” của trí tuệ nhân tạo hiện đại. Danh tiếng của ông sánh cùng Giáo sư Geoffrey Hinton và Yoshua Bengio.
“Bố già AI” Yann LeCun, nhà khoa học trưởng về trí tuệ nhân tạo của Meta
Năm 2013, LeCun gia nhập Facebook, thành lập phòng thí nghiệm FAIR (Fundamental AI Research). Từ phòng nghiên cứu nội bộ, LeCun đã dẫn dắt Meta (công ty mẹ của Facebook) trở thành một trong những công ty hàng đầu về AI. Ông luôn là một phần quan trọng, không thể thiếu trong tham vọng AI của Meta hơn một thập kỷ qua.
Thông tin từ Bloomberg cho biết LeCun đã thông báo với đồng nghiệp về kế hoạch rời Meta vào cuối năm nay.
CNBC cho biết Meta sẽ tiếp tục hợp tác với startup mới của LeCun. Cụ thể, công ty mẹ của Facebook sẽ là đối tác và được tiếp cận các sáng kiến của công ty. Những thỏa thuận chi tiết chưa được hai bên công bố.
Trong hơn 12 năm lãnh đạo bộ phận trí tuệ nhân tạo ở Facebook, LeCun đã có 5 năm đảm nhiệm vị trí giám đốc tại FAIR và 7 năm là nhà khoa học AI chính của tập đoàn. Ông dẫn dắt Meta đạt được những đột phá về học sâu, thị giác máy tính và mô hình ngôn ngữ lớn. Các nghiên cứu của ông và cộng sự được ứng dụng sâu vào thuật toán đề xuất của Instagram và AI tạo sinh (GenAI) của Meta.
Ông cũng là người tiên phong phát triển mạng nơ-ron nhân tạo mô phỏng cách mắt và não người xử lý hình ảnh. Mô hình này trở thành xương sống của công nghệ nhận dạng hình ảnh hiện đại và GenAI.
Lý do LeCun rời Meta?
LeCun cho biết công nghệ AMI sẽ được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của nền kinh tế. Một trong số đó phù hợp với lợi ích thương mại của Meta nhưng nhiều ứng dụng khác thì không. Để AMI có thể phổ biến rộng rãi trong đời sống, công nghệ này cần được phát triển như một thực thể độc lập, đây được xem là một trong những lý do khiến “bố già AI” quyết định rời Meta.
Tại Meta, LeCun tập trung nhiều vào những nghiên cứu AI trong dài hạn, tác động của nó phải đo đếm bằng nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỷ. Ông gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn lực cho các dự án. Công ty của Mark Zuckerberg đang tập trung nhiều hơn vào việc xây dựng các mô hình nhằm cạnh tranh với OpenAI, Google hay Anthropic.
Trước khi rời Meta, LeCun thẳng thắn cho rằng công ty mẹ Facebook và nhiều công ty khác đã sai lầm khi tập trung quá nhiều vào các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM). Mục tiêu của họ là giúp các hệ thống AI đạt được trí tuệ tương đương con người. Ông cho rằng mô hình như JEPA (Joint-Embedding Predictive – Mô hình dự đoán nhúng chung) sẽ là chiến lược tối ưu hơn.
Bloomberg dẫn các nguồn tin thân cận cho biết việc LeCun công khai chỉ trích chiến lược của Meta đồng nghĩa ông đã có xung đột với những nhà nghiên cứu khác trong công ty. Khi Meta xây dựng một phòng nghiên cứu AI mới vào đầu mùa hè này, họ đã chi hàng tỉ USD để mời gọi các nhân tài, thuê thêm lãnh đạo đội nhóm và nhà khoa học AI.