Bộ trưởng Bộ Công an ‘điểm mặt’ các hội nhóm ‘báo chốt 141, nồng độ cồn’

Chiều 12.11, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ TT-TT, nhiều đại biểu đề cập tới sự bùng nổ của thông tin giả, thông tin sai sự thật. Việc này đang gây nhiều hệ lụy tiêu cực, bức xúc trong dư luận và xã hội, cần có giải pháp ngăn chặn.

Livestream phát tán tin giả, tác động tiêu cực đến tâm trạng xã hội

Được Chủ tịch Quốc hội đề nghị thông tin, đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an, cho biết hậu quả của tin giả, tin sai sự thật là khôn lường, gây nhiều hệ lụy nghiêm trọng, trở thành mối đe dọa lớn tới an ninh, trật tự, kinh tế – xã hội, thậm chí đe dọa đến chủ quyền quốc gia và an ninh toàn cầu.

Các hành vi vi phạm pháp luật phổ biến như: tạo dựng, tán phát, đăng tải, chia sẻ tin giả, tin sai sự thật; xuyên tạc chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; bôi nhọ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của tổ chức, cá nhân; nhằm câu view, câu like, trục lợi…

Theo Bộ trưởng Bộ Công an, hành vi phát trực tiếp (livestream) trên mạng xã hội để phát ngôn, tuyên truyền những nội dung chứa tin giả, tin sai sự thật đã và đang tác động tiêu cực đến tâm trạng xã hội, tình hình an ninh trật tự.

Tin giả cũng ảnh hưởng đến tình hình kinh tế rất lớn, nhất là thị trường chứng khoán, tài chính, bất động sản. “Có những thông tin gây thiệt hại vốn hóa nhiều nghìn tỉ đồng”, ông Quang nhấn mạnh.

Ngoài ra, nổi lên một số hành vi khác như tạo lập, sử dụng hội nhóm tiêu cực để tác động, gây nhận thức lệch lạc, kích động các hành vi lệch chuẩn, cổ súy những hủ tục, mê tín dị đoan; mua bán ngoại tệ, văn bằng, chứng chỉ giả, sách báo, ấn phẩm bị cấm lưu hành, thậm chí mua bán cả ma túy, vũ khí, vật liệu nổ…

Đáng chú ý là hành vi tạo lập các hội nhóm để thông tin kích động, chống đối lực lượng chức năng. Đại tướng Lương Tam Quang cho hay, qua công tác đảm bảo an ninh trật tự, cơ quan chức năng phát hiện các hội nhóm như “Báo chốt 141”, “Thông chốt kiểm soát nồng độ cồn”, “Bắn tốc độ”…, gây ảnh hưởng đến công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông.

Xử nghiêm hành vi vi phạm

Về giải pháp ngăn chặn tin giả, tin sai sự thật, đại tướng Lương Tam Quang cho rằng phải nắm tình hình, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật gây mất an ninh trật tự trên không gian mạng và mạng xã hội.

Theo Bộ trưởng Bộ Công an, hành vi đưa tin giả, tin sai sự thật có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự. Tuy vậy, mức xử phạt hành chính là chưa đủ sức răn đe, chỉ từ 5 – 10 triệu đồng. Trong khi đó, thiếu quy định về khung định lượng cụ thể để xác định hành vi phạm là hành chính hay hình sự.

Ví dụ như hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác đến mức độ nào là nghiêm trọng, trong khi chỉ cần bịa đặt, lan truyền những điều biết rõ là sai sự thật nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác thì đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm. “Chúng tôi kiến nghị có thể không cần xem xét hậu quả xảy ra đối với những hành vi này, để đủ sức răn đe”, Bộ trưởng Bộ Công an cho hay.

Giải pháp tiếp theo được đại tướng Lương Tam Quang đề cập, đó là đấu tranh phản bác các luận điệu sai sự thật, nâng cao ý thức của người dân khi sử dụng mạng xã hội, tạo ra sức đề kháng đối với tin giả, tin sai sự thật.

Đồng thời, phải đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong đấu tranh, phòng, chống tội phạm. “Nguyên tắc là không để cho bất cứ cá nhân, tổ chức nào ở nước này có hành vi đưa tin giả, tin sai sự thật gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự xã hội, tổ chức, cá nhân của nước khác”, Bộ trưởng Bộ Công an nói.

Vấn đề không chỉ của Việt Nam mà mang tính toàn cầu

Trước đó, trong phần trả lời chất vấn, Bộ trưởng TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng cũng cho hay, tin giả, tin sai sự thật là vấn đề không chỉ của Việt Nam mà mang tính toàn cầu.

Để ngăn chặn, một nhiệm vụ quan trọng là hoàn thiện thể chế. Ông Hùng nói, trước đây chúng ta mới quy định xử lý các cá nhân sử dụng mạng xã hội khi đưa thông tin sai sự thật, tin giả. Một nghị định được ban hành mới đây đã đưa vấn đề xử lý các nền tảng xã hội khi vi phạm luật pháp hiện nay.

“Trước đây chúng ta nghĩ nhiều đến việc đây là trách nhiệm quản lý nhà nước nhưng thực ra trách nhiệm lớn phải là đối với các nền tảng xã hội, họ có không gian riêng, họ có thuê bao riêng mà không chỉ là số ít, hàng chục triệu, hàng trăm triệu hoặc hàng tỉ người dùng. Họ phải có trách nhiệm rà quét, phát hiện, tự động gỡ bỏ các thông tin sai sự thật và thông tin xấu, độc”, Bộ trưởng Bộ TT-TT cho biết.

Vẫn theo người đứng đầu Bộ TT-TT, không gian số là môi trường mới, vấn đề đặt ra là phải truyền thông để mọi người có kỹ năng số, biết sử dụng các nền tảng số, có khả năng đề kháng trên không gian số. “Đào tạo không chỉ cho chúng ta mà đào tạo cho cả thế hệ tương lai, tức là các em học sinh trong trường phổ thông”, ông Hùng nhấn mạnh.