Người lao động bị nợ bảo hiểm xã hội (BHXH) trước ngày 1/7/2024 làm hồ sơ gửi cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh và được giải quyết trong vòng 15 ngày.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam vừa hướng dẫn các tỉnh thành xác nhận thời gian tham gia BHXH cho lao động để giải quyết chế độ hưu trí trong trường hợp người sử dụng không còn khả năng đóng.
Chính sách áp dụng cho đơn vị không còn khả năng đóng trước ngày 1/7/2024, thuộc một trong các trường hợp: đã có quyết định tuyên bố phá sản của tòa án, đang làm thủ tục phá sản, giải thể, được xác định không còn hoạt động kinh doanh, bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, không còn người đại diện theo pháp luật.
Lao động bị nợ BHXH trước ngày 1/7/2024 gồm người đang bảo lưu thời gian đóng hoặc tiếp tục tham gia BHXH, đang hưởng chế độ hưu trí, hưởng BHXH một lần, thân nhân đang hưởng chế độ tử tuất.
Lao động một công ty may ở TP HCM đòi quyền lợi bảo hiểm xã hội. Ảnh: Thanh Tùng
Căn cứ xác nhận gồm tiền lương, tiền công của lao động đã tham gia; thời gian bị chậm, trốn đóng chưa được xác nhận và tỷ lệ đóng vào Quỹ hưu trí tử tuất theo từng thời kỳ.
Lao động hoặc thân nhân (nếu lao động đã qua đời) nộp hồ sơ tại Bảo hiểm xã hội tỉnh hoặc trung tâm phục vụ hành chính công, dịch vụ công trực tuyến, bưu điện. Hồ sơ gồm tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT.
Cơ quan Bảo hiểm xã hội đối chiếu dữ liệu và xác nhận quá trình đóng đến thời điểm lao động nghỉ việc. Trường hợp thông tin không trùng khớp thì cán bộ xử lý chuyển hồ sơ và trả kết quả thủ tục hành chính để lao động bổ sung. Trường hợp lao động không có trong dữ liệu quản lý, không có hồ sơ lưu lại cơ quan Bảo hiểm xã hội thì căn cứ vào giấy tờ do người đó cung cấp để lập danh sách, báo cáo lại UBND tỉnh chỉ đạo xử lý và thông báo kết quả để lao động biết.
Với người đủ điều kiện, cơ quan Bảo hiểm xã hội phải xác nhận xong trong 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ. Trường hợp cần xác minh lại quá trình đóng thì giải quyết không quá 45 ngày; với người không đủ điều kiện thì phải trả lời bằng văn bản và nêu lý do. Lao động không có trong dữ liệu quản lý, không có hồ sơ lưu tại cơ quan Bảo hiểm xã hội thì cán bộ ngành phải báo cáo UBND tỉnh trong 5 ngày khi nhận được hồ sơ.
Thống kê đến hết tháng 4/2025, tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN lũy kế gần 17.700 tỷ đồng, riêng số chậm ba tháng trở lên chiếm gần 64%. Nguyên nhân là nhiều doanh nghiệp cắt giảm lao động do đơn hàng khó khăn, nhất là khối sản xuất sử dụng nhiều lao động như may mặc, giày da, thủy sản, chế biến gỗ, vật liệu xây dựng. Riêng tiền nợ khó thu hồi tại doanh nghiệp phá sản, giải thể, ngừng hoạt động, chủ bỏ trốn hơn 4.000 tỷ đồng.
Doanh nghiệp chậm đóng, nợ tiền BHXH khiến lao động bị “treo” quyền lợi khi ốm đau, thai sản, lâu dài ảnh hưởng tới hưu trí. Người lao động có thể kiểm tra thời gian bị chậm, nợ đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp thông qua ứng dụng VssID. Tại phần Quá trình tham gia, nếu hệ thống hiển thị thời gian chưa đóng, người dùng chọn xem Chi tiết để biết doanh nghiệp và số tháng bị nợ.
Hồng Chiêu