Phú Quốc đảo ngọc từ thành phố lên đặc khu
Đặc khu Phú Quốc thuộc tỉnh An Giang và bắt đầu đi vào hoạt động từ ngày 1.7.2025.
Đặc khu Phú Quốc có diện tích hơn 575 km2, dân số 157.629. Từ 1.7.2025, ông Lê Quốc Anh (Bí thư Thành ủy Phú Quốc, cũ) làm Bí thư Đảng ủy đặc khu. Ông Trần Minh Khoa (Chủ thịch UBND TP.Phú Quốc, cũ) làm Chủ tịch UBND đặc khu.
Một góc đặc khu Phú Quốc
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Nóng chuyện đất đai
Tháng 10.2004, Chính phủ ban hành đề án phát triển tổng thể đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020.
Tuy nhiên, trong hội nghị tổng kết 20 năm thực hiện đề án (tổ chức tháng 4.2024), Chính phủ phải thừa nhận “cơ bản đạt được các mục tiêu”.
Vinpearl Safari Phú Quốc là điểm thu hút rất nhiều du khách khi đến thăm đặc khu
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Thông báo số 189/TB-VPCP ngày 27.4.2024 của Văn phòng Chính phủ về Kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại hội nghị tổng kết đề án trên, có nêu: “Phú Quốc phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế; đang phát triển nóng, nhiều yếu tố thiếu bền vững (nước sạch, điện, sóng viễn thông, vệ sinh môi trường, chưa có nhà máy, trung tâm xử lý rác thải, nước thải phù hợp quy mô dân số…).
Hạ tầng kinh tế – kỹ thuật chưa đồng bộ. Quản lý rừng, đất đai, tài nguyên còn bất cập, nhất là vấn đề thực hiện các dự án, trật tự xây dựng, trật tự đô thị, môi trường, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải quyết khiếu nại. Đời sống một bộ phận người dân còn gặp khó khăn”…
Vấn đề “phát triển nóng” của Phú Quốc manh nha từ năm 2004 và giai đoạn 2013 – 2018 thực sự bùng nổ khi nhiều nhà đầu tư đến xây dựng, phát triển dịch vụ thương mại và đặc biệt là du lịch khiến giá đất tăng chóng mặt.
Theo thống kê, có đến 80% nhà đầu tư đến từ Hà Nội mua đất ở Phú Quốc. Giá đất ven biển ở xã Hòn Thơm năm 2015, từ vài chục triệu đồng lên hàng trăm triệu/ha.
Đặc khu Phú Quốc có những bãi cát trắng tuyệt đẹp
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Thời điểm 2017 – 2019, trước thông tin Phú Quốc chuẩn bị thành đặc khu, các nhà đầu tư từ Hà Nội, TP.HCM đổ xô ra mua đất, khiến giá chuyển nhượng tăng từng ngày.
Có những thửa đất, trong ngày được mua đi bán lại 4 – 5 lần, giá được đẩy từ 5 tỉ lên 20 tỉ đồng/công. Đặc biệt, người ta đổ xô vào các ngõ ngách mua đất, bất chấp có là đất quy hoạch hay đủ giấy tờ hay không.
Chợ đêm Phú Quốc
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Điều này đã dẫn đến hỗn loạn trong lấn chiếm rừng, đất rừng, đất nhà nước quản lý và phân lô, bán nền, xây dựng trái phép trên đảo.
Có những địa bàn nguy cơ xảy ra điểm nóng, như: Gành Dầu, Chuồng Vích (xã Gành Dầu); Đường Bào (xã Dương Tơ); Rạch Hàm, Cây Sao (xã Hàm Ninh) và phường An Thới…
Nụ cười của người dân Phú Quốc
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Thời Pháp thuộc, Phú Quốc là quận, thuộc tỉnh Hà Tiên. Sau năm 1956, quận Phú Quốc thuộc tỉnh Kiên Giang. Sau 30.4.1975, Phú Quốc là huyện thuộc tỉnh Kiên Giang (thị trấn Dương Đông và 3 xã Cửa Dương, Dương Tơ, Hàm Ninh).
Phú Quốc những năm 1990
Ngày 17.2.1979, Hội đồng Chính phủ sắp xếp lại địa giới hành chính của 3 xã thuộc huyện Phú Quốc. Cuối tháng 4.1993, thành lập xã Thổ Châu trên cơ sở quần đảo Thổ Châu, thành lập xã Bãi Thơm. Giữa tháng 3.1997, thành lập xã Gành Dầu. Đầu 2023, giải thể xã An Thới để thành lập thị trấn An Thới và xã Hòn Thơm.
Ngày 17.9.2014, Chính phủ công nhận huyện đảo Phú Quốc là đô thị loại 2.
Ngày 9.12.2020, Quốc hội ban hành nghị quyết thành lập TP.Phú Quốc thuộc tỉnh Kiên Giang trên cơ sở diện tích tự nhiên dân số của huyện Phú Quốc.
Ngày 21.1.2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về việc công nhận thành phố Phú Quốc là đô thị loại 1, trực thuộc tỉnh Kiên Giang.
Xóm chài An Thới, Phú Quốc
Tháng 6.2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1654/NQ-UBTVQH15 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh An Giang.
Theo đó, toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của phường Dương Đông, phường An Thới và các xã Dương Tơ, Hàm Ninh, Cửa Dương, Bãi Thơm, Gành Dầu, Cửa Cạn thành đặc khu Phú Quốc, thuộc tỉnh An Giang.
Khu nghỉ dưỡng Sun Premier Village Primavera ở đặc khu Phú Quốc, còn được gọi là thị trấn Địa Trung Hải
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Tháng 6.2022, tỉnh Kiên Giang thành lập Tổ công tác đặc biệt kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về lĩnh vực đất đai, lâm nghiệp và xây dựng trên địa bàn thành phố Phú Quốc, và phát hiện 685 ha đất nhà nước quản lý và đất rừng bị vi phạm (1.744 vụ), nhưng tới nay thành phố mới thu hồi hơn 198 ha.
Đặc khu Phú Quốc với thế mạnh “biển xanh, cát trắng, nắng vàng”
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Đặc biệt, cuối 2024, Phú Quốc hiện có khoảng 420 khu phân lô, hơn 8.707 thửa, trên 900 căn nhà, diện tích khoảng 195 ha chưa được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư dự án, cấp phép xây dựng cơ sở hạ tầng…, và địa phương đang tiến hành xử lý vi phạm theo quy định pháp luật.
Năm 2024, Hội đồng nhân dân tỉnh Kiên Giang (cũ) báo động: “6 tháng qua, tỉnh xảy ra 537 vụ phạm tội trật tự xã hội. Nóng nhất là tình trạng lừa đảo, nhận hối lộ xảy ra TP.Phú Quốc”.
Đặc khu chỉ làm du lịch
Thời gian qua, Phú Quốc trở thành điểm đến hấp dẫn với du khách quốc tế do có nhiều bãi biển đẹp hoang sơ, thời tiết ấm áp, nhất là vào mùa đông, hạ tầng du lịch phát triển, với hệ thống giao thông, khách sạn, khu nghỉ dưỡng cao cấp…
Bắn pháo hoa tại khu nghỉ dưỡng Sun Premier Village Primavera, đặc khu Phú Quốc
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
6 tháng đầu năm 2025, Phú Quốc ước đón gần 4,5 triệu lượt khách (tăng 33,3% so với cùng kỳ, đạt 61,1% kế hoạch năm), khách quốc tế gần 900.000 lượt lượt khách (tăng 76,7% so với cùng kỳ, đạt 75% kế hoạch năm), tổng thu đạt khoảng 21.588 tỉ đồng (tăng 92,6% so với cùng kỳ, đạt 91,9% kế hoạch năm).
Một số khu nghỉ dưỡng ở đặc khu Phú Quốc
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Tiêu chuẩn du lịch toàn cầu của Phú Quốc thấp hơn Đà Nẵng
Ông Bùi Quốc Thái, Giám đốc Sở Du lịch An Giang đã nhấn mạnh vậy tại hội thảo tham vấn ý kiến đề án xây dựng Phú Quốc thành trung tâm dịch vụ, du lịch sinh thái chất lượng cao, du lịch biển, đảo tầm cỡ quốc gia và quốc tế (ngày 6.6.2025).
Ông Thái nói rõ: Phú Quốc đang đối mặt với thách thức về hạ tầng, môi trường. Tiêu chuẩn du lịch toàn cầu của Phú Quốc chỉ đạt 13%, thấp hơn Đà Nẵng (30%).
Phú Quốc nhìn từ trên cao
Khi xây dựng đề án, Kiên Giang (cũ) có chiến lược định vị Phú Quốc là trung tâm du lịch sinh thái chất lượng cao, đảm bảo du lịch phát triển hài hòa.
Phú Quốc hiện tập trung thu hút các nhà đầu tư thông qua mô hình hợp tác công – tư (PPP) vào các lĩnh vực năng lượng tái tạo, du lịch cao cấp và hạ tầng thông minh, triển khai các dự án chiến lược phục vụ APEC 2027.
Cảng An Thới, đặc khu Phú Quốc
Đề án này sẽ giúp khoảng 17.500 hộ dân đặc khu Phú Quốc hưởng lợi từ việc làm, phát triển homestay và các dịch vụ du lịch, với mục tiêu đạt thu nhập bình quân 150 triệu đồng/hộ/năm vào năm 2030.
Sunset Town Phú Quốc (thị trấn hoàng hôn) là tên gọi của Sun Group đặt riêng cho tổ hợp dự án mang phong cách cảm hứng kiến trúc Địa Trung Hải, được xây dựng tại An Thới, đặc khu Phú Quốc
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Với việc được chọn làm địa điểm tổ chức APEC 2027, Phú Quốc đang tập trung quảng bá hình ảnh du lịch Phú Quốc là điểm đến an toàn, thân thiện.
Các tổ hợp kiến trúc được Sun Group xây dựng tại đặc khu Phú Quốc
ẢNH: NGÔ TRẦN HẢI AN
Địa phương hiện mở rộng cảng hàng không quốc tế Phú Quốc để đạt công suất 10 triệu khách vào năm 2030 (2,5 triệu khách quốc tế), doanh thu 50.000 tỉ đồng; năm 2045 đón 15 triệu lượt khách (3 triệu khách quốc tế), đạt doanh thu 75.000 tỉ đồng; phát triển cảng biển có khả năng đón tàu 4.000 khách.
Hoàng hôn Phú Quốc