Sóng 2G vẫn hoạt động nhưng có điều kiện
Sáng 16.10, tức ngày đầu tiên sau khi các nhà mạng thông báo tắt sóng 2G, nhiều người dùng đã bất ngờ khi thấy thiết bị của họ vẫn tiếp tục kết nối với công nghệ mạng cũ này. Anh Quốc Huy (TP.HCM) cho biết đầu giờ sáng, chiếc điện thoại sử dụng hệ điều hành Android đã khá cũ của mình vẫn hoạt động liên lạc bình thường dù đang lắp SIM 2G cũ.
Tương tự, anh Hoàng Anh (Hà Nội) vẫn có thể kết nối vào mạng viễn thông từ chiếc BlackBerry đời cũ vốn chỉ hỗ trợ mạng 2G và 3G, không tương thích với công nghệ 4G, 5G. “Máy tôi luôn để mặc định kết nối sóng 2G để tiết kiệm pin. Sáng 16.10 vào phần cài đặt định chỉnh sang ưu tiên 3G thì phát hiện ra máy vẫn hoạt động bình thường mà không cần chuyển qua 3G”, anh Hoàng Anh nói.
Giống như những trường hợp trên, một số người dùng đã ngạc nhiên khi chiếc điện thoại cũ của mình vẫn hiển thị vạch sóng đầy đủ như trước thời điểm 15.10 dù đã bước sang ngày đầu tiên của lộ trình tắt sóng 2G do Bộ Thông tin và Truyền thông đưa ra trước đó.
Theo một chuyên gia công nghệ, điểm chung của các trường hợp đã nêu là đều đang sử dụng smartphone, dù đã là thế hệ cũ không hề tương thích với các công nghệ hiện hành. “Smartphone vẫn hoạt động được trên sóng 2G bởi thực tế, lộ trình tắt sóng chưa ‘chạm’ tới các loại điện thoại thông minh mà chỉ dừng ở máy 2G Only, tức các dòng điện thoại cơ bản, chỉ hỗ trợ duy nhất công nghệ này. Nói cách khác, ‘điện thoại cục gạch’ hiện nay mới bị dừng kết nối di động”, vị này cho biết.
Lộ trình tắt sóng 2G theo 2 giai đoạn
Theo thông tin từ Cục Viễn thông (Bộ Thông tin và Truyền thông), lộ trình tắt sóng 2G được chia thành 2 giai đoạn và đã công bố trước đây trong kế hoạch phát triển viễn thông. Cụ thể, giai đoạn một bắt đầu từ ngày 15.10.2024 (lịch cũ 15.9 nhưng dời lại do các yếu tố khách quan), là thời điểm tắt kết nối đến mạng lưới của các thiết bị dạng 2G Only (điện thoại “cục gạch”, chỉ hỗ trợ 2G). Những người dùng điện thoại 2G Only sẽ bị chặn 2 chiều (đến và đi).
Để tiếp tục đảm bảo thông tin liên lạc, người dùng cần nâng cấp máy điện thoại cơ bản này sang thế hệ mới hơn có hỗ trợ kết nối 4G, hoặc chuyển qua sử dụng smartphone (điện thoại thông minh). Các khu vực như hải đảo, nhà giàn tiếp tục sử dụng công nghệ mạng này trên điện thoại “cục gạch” do điều kiện cơ sở hạ tầng cũng như phụ thuộc vào một số dịch vụ khẩn cấp có liên quan.
Giai đoạn 2 bắt đầu từ tháng 9.2026, các nhà mạng sẽ tắt hoàn toàn sóng 2G trên cả nước, kể cả với thiết bị thông minh. Theo bà Vũ Thu Hiền, Trưởng phòng Chính sách và Quy hoạch tần số – Cục Tần số Vô tuyến điện (Bộ Thông tin và Truyền thông), lộ trình đề ra vẫn duy trì công nghệ 2G đến thời điểm vừa nêu nhằm phục vụ nhóm người dùng đang sử dụng điện thoại có hỗ trợ kết nối mạng 3G, 4G nhưng chưa tích hợp công nghệ VoLTE. Đây đa phần là điện thoại thông minh thế hệ cũ.
Smartphone được bán chính hãng tại Việt Nam vài năm gần đây đều phải hỗ trợ VoLTE nhằm phục vụ cho lộ trình tắt sóng 2G đã đề ra. Tuy nhiên, người dùng cần lưu ý trên thị trường hiện có nhiều mẫu máy dạng “xách tay” – đưa về nước qua đường tiểu ngạch – có khả năng không tương thích với băng tần hoặc công nghệ viễn thông đang sử dụng tại Việt Nam. Những máy này dù là smartphone đời mới, nếu không hỗ trợ VoLTE ở Việt Nam thì sau thời điểm tháng 9.2026 cũng không thể hòa mạng viễn thông mà chỉ sử dụng được sóng Wi-Fi, Bluetooth.