Tết này có thiếu mứt dừa?

Mứt dừa bất ngờ tăng giá mạnh

Đi chợ mua sắm để chuẩn bị cho Tết Nguyên đán đang đến gần, anh Bùi Hoàng Ân, ngụ H.Hóc Môn (TP.HCM) khá bất ngờ khi giá các loại đặc sản phục vụ tết đang tăng cao. “Giá kiệu, su hào, cà rốt dùng để chế biến thực phẩm mùa tết tăng từ 5.000 – 10.000 đồng/kg, các loại bánh mứt năm nay cũng tăng lên 30.000 – 50.000 đồng/kg. Đáng nói nhất là giá mứt dừa tăng đột biến, ở khu vực chợ đầu mối Hóc Môn tăng đến 60.000 – 70.000 đồng/kg, hiện giá bán mứt dừa non khoảng 400.000 đồng/kg”, anh Ân chia sẻ.

Chuyên sản xuất bánh mứt tại nhà để bán lẻ, chị Minh Anh, ngụ Khu dân cư Ehome 3, Q.Bình Tân (TP.HCM), cũng hốt hoảng thông báo với khách: “Em làm mứt dừa miếng dẻo để bán, nhưng gần đây tìm mua nguyên liệu rất khó. Mấy ngày trước em bán mứt giá chỉ 145.000 đồng/túi (nửa ký) và 275.000 đồng/túi 1 kg. Nhưng sau ngày 15.1, em buộc phải tăng giá lên 50.000 đồng/kg vì nguyên liệu bây giờ tìm mua không có. Sản lượng hạn chế nên chỉ ưu tiên cho khách đặt hàng sớm từ bây giờ”.

“Siêu đầu bếp” Phan Tôn Tịnh Hải, người luôn đam mê với nghề chế biến đặc sản truyền thống, cho biết tết năm nay chỉ nhận đặt hàng bánh chưng và cũng chỉ nhận khách đến hết 22 tháng chạp. Riêng các mặt hàng khác như củ kiệu, dưa món, bánh mứt, hạt sen thì năm nay chị hạn chế làm vì giá nguyên liệu tăng cao.

Chị Vũ Thương, tiểu thương kinh doanh online ngụ tỉnh Thái Nguyên, lý giải: “Năm nay thương lái từ Trung Quốc thu mua dừa rất nhiều khiến giá dừa nguyên liệu ngày càng tăng. Giá tăng trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay sẽ khiến sức mua giảm sút, nhưng em buộc phải điều chỉnh theo tình hình chung chứ không còn cách nào khác”.

Hiệp hội Dừa Bến Tre xác nhận: “Giá dừa khô tại Bến Tre hiện đang được thu mua ở mức cao nhất trong 5 năm qua, đạt 140.000 đồng/chục (12 trái). Xuất khẩu dừa và các sản phẩm từ dừa của VN hiện đang tăng trưởng rất tốt, đạt tổng giá trị trên 1 tỉ USD trong năm 2024, tập trung vào các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc và châu Âu. Trong khi đó, nhiều vườn dừa tại Bến Tre bị sâu đầu đen phá hoại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và nguồn cung. Hiện nay phân khúc cao cấp đang phải nhập dừa sáp, dừa đặc sản từ Malaysia để bù đắp vào nguồn cung thiếu hụt”.

Vì sao thiếu hụt nguyên liệu?

Trả lời PV Thanh Niên ngày 15.1, ông Cao Bá Đăng Khoa, Tổng thư ký Hiệp hội Dừa VN, cho biết: “Diễn biến giá dừa tăng lên đã xảy ra từ nhiều tháng trước, nhưng hiện nay là cao điểm tiêu thụ không chỉ ở VN mà còn ở các nước xung quanh nên khan hiếm nguồn cung và giá tăng cao. Cụ thể, Thái Lan là nước sản xuất dừa nhưng hiện nay đang bị mất mùa, khiến nguồn cung sụt giảm và phải thu mua từ VN. Ước tính mỗi ngày khu vực cảng biển Cà Mau, Kiên Giang có từ 3 – 4 container dừa xuất sang Thái Lan.

Bên cạnh đó, các nhà máy sản xuất, chế biến dừa xuất khẩu đang phải chạy hết công suất để đáp ứng đơn hàng xuất khẩu sang Trung Quốc. Mặc dù các quy định xuất khẩu dừa chế biến sang Trung Quốc chưa được đáp ứng hoàn chỉnh nhưng đã có rất nhiều doanh nghiệp nước này ký hợp đồng mua hàng ngàn container dừa. Họ có cùng thời điểm nghỉ Tết Nguyên đán với VN nên đang tiêu thụ rất mạnh sản phẩm dừa chế biến lẫn dừa tươi. Đây chính là các nguyên nhân đẩy giá dừa khô, dừa nguyên liệu và dừa làm mứt tăng lên trong thời gian gần đây”.

Theo lãnh đạo Hiệp hội Dừa VN, dừa để làm mứt trong dịp tết là loại dừa trái chưa chín tới, sản lượng khá ít. Năm nay hút hàng nên dừa nào cũng được thương lái thu mua triệt để, dẫn tới không đủ hàng để đáp ứng cho thị trường bánh mứt. Giá thu mua dừa ở khu vực ĐBSCL tăng lên tới mức 160.000 đồng/chục (12 trái), trong khi đó khả năng mua vào tối đa của các nhà máy chế biến chỉ khoảng 140.000 đồng/chục.

Dự báo diễn biến giá dừa nguyên liệu trong thời gian tới, ông Cao Bá Đăng Khoa thông tin: “Rất may là trong mấy ngày gần đây giá dừa đã bắt đầu giảm nhiệt, hiện giá đang thu mua ở mức 120.000 – 130.000

đồng/chục. Một phần là do các nhà máy đã bước vào giai đoạn nghỉ tết, khoảng 50% số lượng nhà máy đã bắt đầu cho công nhân nghỉ. Phía hiệp hội cũng khuyến cáo các đơn vị cung cấp nguyên liệu cố gắng bình ổn giá để cân đối cung cầu thị trường. Về sản lượng thì dừa có thể thu hoạch quanh năm nên chỉ khan hiếm cục bộ chứ không phải thiếu hụt nghiêm trọng, thời gian qua thương lái phải vào tận những vùng nguyên liệu xa xôi, di chuyển khó khăn nên chi phí đội lên. Hiện nay các nhà máy chế biến đã qua giai đoạn cao điểm thu mua nên giá sẽ dần trở lại như cũ”.